Kentsel dönüşüm mü? Yerinde dönüşüm mü ?
Yerinde dönüşüm projesi depreme dayanıklılığı olmayan binanın yıkılması ve bulunduğu arsanın mevcut imarında herhangi bir değişiklik yapmadan depreme dayanıklı bir bina inşa edilmesidir.
Hasar durumu, orta hasarlı, ağır veya yıkık olarak tespiti yapılan yapılarda düzenlemeden yararlanmak mümkündür. Özellikle günümüzde şehirlerin sürdürülebilir olması ve yaşanabilir olması, gündemde önemli bir aşamada yer almaktadır. Bu bağlamda yapılan yerinde dönüşüm projeleri, kentsel alanlarda sürdürülebilir gelişimi teşvik etmek için önemli bir adımdır.
Genel olarak yerinde dönüşüm projesi mevcut olan yapıların iyileştirilerek atıl halde kalan alanlar için kullanılır. Bu proje ile yeni arazi kullanımına olan ihtiyaç azalır ve doğal ekosisteme olan verilen zarar azaltılarak çevresel sürdürülebilirlik desteklenir. Güçlendirme, alt yapı iyileştirmeleri ve aynı zamanda modernize çalışmaları bu kapsamdadır. Dönüşüm projeleri yapılan bölgeler ise ulaşım imkanları, güvenli su temini ile diğer altyapı unsurları kapsamında daha dayanıklı ve etkili hale getirilmektedir. Özetle kültürel, ekonomik ve sosyal açıdan şehirlerin gelişimine katkı sağlayan projeler arasında yer alır.
Yerinde dönüşüm projesi başvurusu e-Devlet platformu üzerinden ‘’Yerinde Dönüşüm’’ kısmından yapılır. Burada gerekli olan bilgiler doldurularak başvuru yapmak mümkündür. Bunun yanı sıra yerinde dönüşüm ofislerinden destek alarak başvuru tamamlanır.
Yerinde dönüşüm projesinin temel amacına baktığımızda, mevcut yaşam alanlarının yaşanabilir, sürdürülebilir ve çeşitli açılardan geliştirilmiş hale getirmek denilebilir. Mevcutta yer alan binaların ise gerekli alanlarında güçlendirme yapılması, güçlendirme yapılmayacak hale olan alanların tekrardan yapılandırılmasını sağlamak ve daha yaşanabilir alanların inşa edilmesi amaçlanır.
Şehirlerde konaklayan milyonlarca insanın ihtiyaçları devamlı olarak değişebilmektedir. Meydana gelen bu değişime uyum sağlamak ise yönetici ve şehir planlamacıları açısından önemli bir sorumluluk haline gelebilmektedir. Tam olarak bu aşamada kentsel dönüşüm kapsamında yerinde dönüşüm projesi gündeme gelir.
Yerinde dönüşüm süreci çevre koruması, şehir planlaması ve sosyal kalkınma gibi çoklu boyutlar için düşünülen stratejiler ile uygulanmaktadır. Şehirleri geleceğe taşıyarak daha sürdürülebilir ve yaşanabilir alanlar oluşturmak için yerinde dönüşüm gerekir. Bu süreç şu şekilde işler:
• Öncelikle yerinde dönüşüm projesi uygulanacak olan bölgenin belirlenmesi gerekir.
• Belirlenen bölgede yapılan araştırmalar ile dönüşüm kapsamına girecek olan binalar belirlenir ve yapılacak süreç için bir takvim planı hazırlanır.
• Bu takvime uygun olarak yıkılıp tekrar inşası gereken ve güçlendirilmesi gereken binalarda çalışma yapılır.
• Enerji, altyapı ve çevre gibi düzenlemelerle birlikte çalışmalar tamamlanarak daha yaşanabilir alanlar oluşturulur.
• Dönüşümü tamamlanan binalar ise sahiplerine teslim edildiği zaman süreç tamamlanır.
Kentler devamlı olarak gelişim ve değişim içinde evrimleşir ve bu değişimleri gerçekleştiren ve yönlendiren projelerden destek alınır. Yapılan projeler ise birçok avantajı beraberinde getirir ve toplumların kalitesini önemli derecede etkiler.
Yerinde dönüşüm projesi avantajları şu şekildedir:
• Mimari ve estetik açıdan daha güzel bir görüntü meydana gelir.
• Toplumlar arasında sosyalleşmeyi teşvik eden alanların inşası yapılır.
• Mimari ve estetik açıdan daha güzel bir görüntü oluşturulur.
• İstihdam olanakları artırarak ekonomik anlamda canlılık kazandırılır.
• Enerji verimliliği sağlayan ve aynı zamanda çevreye duyarlı olan tasarımlar oluşturulur.
Yerinde dönüşüm ödemesi, orta veya üzeri hasar olan işyerleri ve konut için kredi ve hibe başvurusunda bulunmak mümkündür. Bu nedenle bir işyeri veya konut için hibe, en fazla üç işyeri ve konut için kredi alınabilir.
Projelerin planlanması ve uygulama aşaması, çeşitli riskleri beraberinde getirebilmektedir. Yerinde dönüşüm projesi avantajları oldukça fazla olsa da bu kapsamda karşılaşılabilecek bazı riskler vardır. Bu risklerin meydana gelmemesi adına gerekli önlemlerin alınarak projenin başarısı etkilenir. Bu riskler arasında ise hukuki ve finansal zorluklar, toplumsal anlamda kabulleniş ve bazı teknik zorluklar vardır. Bunların dışında piyasa koşulları, yönetim ile iletişim sıkıntıları ve çevresel etkiler gibi bazı riskler vardır.
Bu risklerden zarar görmemenin en iyi yöntemi yasaları ve haklarınızı bilmektir. Daha fazla detay için 2024 Kentsel Dönüşüm Yasasıyla ilgili haberimize göz atın !! --> "Kentsel Dönüşüm Yasası 2024 ?"
Yerinde dönüşüm kredisi, ruhsata tabi olan mühendislik hizmeti kapsamındaki tüm yapılar için geçerlidir. Ahşap, betoname, prefabrik, çelik vb. projeler için kredi ve hibe desteği verilebilmektedir. Fakat kalıcı yerleşim amacıyla gerçekleştirilen proje kapsamında, hane, konteyner, işyeri niteliği olmayan yapılar için kredi ve hibe desteği verilmemektedir.
Sonuç olarak yerinde dönüşüm projelerinin önemi oldukça büyüktür. Bu aşamada hizmet sunan kentseldonus.com ile hem ev sahipleri hem de çok sayıda müteahhit bir araya gelmektedir. Müteahhitler daha az komisyon ödeme avantajı ile ev sahiplerine kolayca ulaşır. Ev sahipleri ise kentseldonus.com ile aradıkları müteahhite ulaşabilir. kentseldonus.com ile artık müteahhitler aracılara veya emlakçılara yüksek oranda komisyon ödemek zorunda değil. Üstelik tüm bu süreç hem müteahhitler için hem de ev sahipleri için şeffaf bir şekilde kentseldonus.com üzerinden yürütülebilir.
Yerinde dönüşüm ile kentsel dönüşüm arasındaki farkı öğrenmek için tıklayın --> "Kentsel Dönüşüm Nedir ?"
Yerinde dönüşüm ödemesi, malikler adına yapımı üstlenen müteahhit hesabına yatırılır. Bu kapsamda bağımsız birim başına ise toplam kredi ve hibe miktarının %10’u kapsamaktadır.
Yerinde dönüşüm projesi, hasar durumu ağır, yıkık ve orta hasarlı olarak tespit edilen tüzel ve gerçek kişi malikler yararlanabilir.
Riskli yapının belirlenmesi aşamasında bakanlığın lisans verdiği kuruluşlara başvurulması gerekir. Bununla birlikte yerinde dönüşüm, tüm Türkiye’de güvenli olmayan binaları kapsamaktadır.
Riskli alan ve rezerv yapı alanlarında yer alan orta hasarlı yani riskli yapılarda güçlendirme yapılmamaktadır. Bu yapıların yıkılması gerekir.
