Riskli Yapılar Nasıl Tespit Edilir ?
Riskli yapı tespiti ciddi hasar görme veya yıkılma olasılığı olan binalar için önemli bir konudur.
Binanın riskli olup olmadığı, alanında yetkin kuruluşlar tarafından yapılan incelemeler ile karar verilir.
Uzman kadro ile birlikte teknik incelemeler gerçekleştirilir ve depreme dayanıklı olmayan yapılar tespit edilmektedir. Yönetmenliğe göre depreme dayanıksız olan binalar incelendikten sonrasında kentsel dönüşüm sürecine girilmesi için çalışmalar gerçekleştirilmeye başlanır. Kentsel dönüşüm ile birlikte kentlerin ve yaşam alanlarının doğal afetlere karşı korunması aşamasında devletten destek almak için başvuru yapılabilir.
Genel olarak eski veya yeni binada riskli yapı tespiti özellikle yaşam ve kentler için oldukça önemli bir konudur. Depreme güvenli olmayan yapıların tespiti ile beraber devlet teşvikleri ile kredi başvuruları yapılabilir. Yeni bina inşası veya güçlendirme için projeler çizilir ve tüm süreç tamamlanır. Riskli yapılarda kentsel dönüşüm sürecinin detaylı bir şekilde incelenmesi ve hatta bu konuda profesyonel destek almak oldukça önemlidir. Belediyede riskli yapı tespiti ile gerekli işlemler tamamlanabilir. Ancak bu süreçte ilgili olan kurum ve kuruluşlardan destek alınarak riskli yapıların tespiti ve sonrasında gerekli işlemlerin yapılabilmesi mümkündür.
Riskli yapıların yıkılması için gereken şartlar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İl Müdürlüğü ve Belediye tarafından belirlenmiştir. Bu şartlar öncelikle yapının ekonomik anlamda ömrünü tamamlamış olması, ağır hasar görmüş olması ve herhangi bir doğal afette yıkılma riski taşımasıdır. Yeni binada riskli yapı tespiti aşaması da bu anlamda önemlidir. Doğru yöntemlerle inşa edilmeyen evlerin riskli yapı tespiti yapılabilir ve gerekli şartları taşıması durumunda yıkım kararı alabilmek mümkündür.
Hangi yapıların riskli yapı grubuna girip girmeyeceği, 6306 Sayısı Kanunun Uygulama Yönetmenliği kapsamında ifade edilmiştir. Bu ifadeye göre alanında uzman kuruluşlar riskli yapı tespiti yapar. Bu teknik incelemeler şu şekildedir:
• Başvuru ile bina kolonlarından numune alınır ve binanın beton dayanımı tespit edilir.
• Taşıyıcı kolon perdedeki demirin adet, çap veya aralıkları belirlenmektedir. Ardından bina rölövesi çizilir.
• En son zeminin edüt raporu hazırlanarak uzman kadrolar tarafından yönetmenliğe uygun teknik tespitler yapılır.
• Yapılan incelemelerle birlikte binanın riskli olup olmadığı hazırlanan rapor ile birlikte ortaya koyulur.
• İlgili raporların onayı ile beraber bağlı olunan Belediye veya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden alınmaktadır.
• Rapor onaylandıktan sonrasında binanın tapı kütüğü kaygı göz önüne alınarak riskli yapı kararı verilir.
Ev sahipleri, mülkleri için riskli yapı başvurusu yapmazsa, yıkım işleri öncelikle gönüllü olan binalardan başlar. Gönüllü olmayanlar için ise devlet yıkım kararı alır. Konut sahiplerine ise evlerini boşaltmaları için 60 günlük bir süre tanımlanır. Sürecin sonucunda ise eğer konut sahipleri direniş gösterirse bina zorla yıkılır.
Riskli yapı başvurusu ve riskli yapı sorgulama sürecinde alanların belirlenmesi ve hatta önceliklendirilmesi gerekebilir. Genel olarak kentsel dönüşüm, sosyal, kültürel ve fiziksel açıdan çöküntüye uğrayan kentsel bölgelerin, kent bütünlüğünü koruması ve daha yaşanabilir alanlar oluşturmasını sağlar. Bu aşamada riskli alanların belirlenmesi ve önceliklendirilmesi için bazı Analitik Hiyerarşi kriterlerinin birbirine göre kıyaslaması yapılır. Bu kriterler şu şekildedir:
• Kriterlerin ve alt kriterlerinin öneminin kıyaslanması ve matris oluşturmak.
• Her bir alternatif için belirlenen kriterlere göre ağırlık hesabının yapılması.
• Her alternatif için toplam puan hesabının yapılması.
• Kriterlerin birbirleri ile kıyaslaması yapılırken verilen kararın tutarlı olabilmesi için tutarlılık denetiminin yapılması.
Riskli yapı başvurusu için öncelikle bina hak sahipleri, kuruluşa başvurmadan sonrasında teknik incelemelerin yapılması için bina için riskli yapı tespit raporu hazırlanmaktadır. Riskli yapı tespiti, yapılarda kentsel dönüşümün önemli bir parçasıdır. Riskli yapı başvurusu ise belgelerle beraber Kentsel Dönüşüm Başkanlığı veya belediye gibi çeşitli kamu kurumlarına yapılabilir. Aynı zamanda bakanlık tarafından lisans alan özel kuruluş veya kurumlara yapılabilmektedir.
Riskli yapı tespiti sürecinde itiraz yapılırken riskli yapının olduğu alanlardaki il ve ilçe müdürlüklerine başvurulur. Bu müdürlükler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İl Müdürlüğü ve eğer mevcut ise Kentsel Dönüşüm İl Müdürlüğü olabilir. Bir yapının riskli olarak nitelendirilmesi için yapının riskli olduğuna dair olarak gerekli tespitlerin yapılması gerekmektedir. Bu hükme göre ilk olarak riskli yapının tespitine yönelik olarak talep uygulanır ve riskli yapı tespiti, idare veya malikler tarafından yaptırılmalıdır.
İtiraz etmek için ise 15 günlük bir süreç vardır. 15 gün içerisinde yapılan itirazlar teknik heyetler tarafından incelenir ve bir karara bağlanır. İtiraz süreci boyunca yapılan tüm masraflar ise kat malikleri tarafından karşılanır. Ancak yıkım işleri için öncelikli olarak gönüllü olan binalardan başlanır ve gönüllü olmayanlar için devlet yıkım kararı alır.
Riskli olduğu tespit edilen binalar için gayrimenkul sahiplerine 60 günlük süre tanınmaktadır. 60 gün sonucunda ise binanın yıkılması gerektiği tebliğ edilebilmektedir.
Bina veya binalar ise bu süreç kapsamında yıkılmazsa eğer 30 günden az olmak üzere ekstra süre tanınmaktadır.
Bu ek süre sonunda ise bina, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yıkılır.
Yıkım işlemi sonrasında kat malikleri tarafından tekrardan bina yaptırılabilir. Bunun dışında arazi olarak bırakılabilir. Tekrardan bina yapmak veya arazi olarak bırakılması için ise 3’te 2 çoğunluğunun sağlanması gerekmektedir.
Karot alma işlemi, binaların sağlamlığının ölçülmesi aşamasında mevcutta yer alan beton dayanımını ölçmek adına kullanılır. Genel olarak karot alma işlemi, binanın taşıyıcı sistemleri arasında olan kolon, perde gibi alanlardan numune alınır. Alınan numuneler ise çeşitli testlere tabi tutulur ve numune üzerinden binaların mevcut olan basınç değeri yani sağlamlığı belirlenmektedir.
Kentsel Dönüşüm Kredisi Nasıl Alınır Öğrenmek İçin Hemen Tıklayın --> "Kentsel Dönüşüm Kredisi Nasıl Alınır ?"
Yönetmenliğe göre riskli yapı tespitinde görevli olabilecek olan kuruluşlar şu şekildedir:
• Bakanlık
• İdare
• Jeoloji, inşaat ve jeofizik mühendisleri odasında büro tescilini yaptıran kurum ve kuruluşlar
• Kamu kurum ve kuruluşları
• Üniversiteler
• Depremden korunmak, deprem zararlarının azaltılması ve deprem mühendisliğinin gelişiminde katkı sağlamak gibi konularda faaliyetlerini sürdüren sivil toplum kuruluşları
• Bakanlıktan izin belgesi alınan yapı denetimi kuruluşları ve laboratuvarlar
• Sermayesinin en az %40’ı kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan firmalar tarafında tespit edilebilmektedir. Aynı zamanda lisanslı kurum ve kuruluşlar, herhangi belli bir alan ile sınırlı olmadan ülke genelinde riskli yapı tespiti yapılabilir.
Sonuç olarak riskli yapılar, riskli yapıların tespiti ve bunun sonucunda gerekenlerin yapılması oldukça önemli bir konudur. Bu aşamada hizmet sağlayan kentseldonus.com ile birlikte ev sahipleri daha kısa süre içerisinde aradıkları müteahhiti kolayca bulabilir. Müteahhitler, daha kısa süre içerisinde daha az komisyonla birlikte daha çok ev sahibine ulaşabilir. Alacağınız hizmetlerin kalite standartlarının en üstte olması hedeflenirken tamamen güvenilir ve şeffaf bir şekilde sürecin yönetimi mümkündür.
Kentsel Dönüşüm için Gerekli Şartlar Nedir Öğrenmek İçin Hemen Tıklayın --> "Kentsel Dönüşüm İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?"
Riskli yapı, 6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası’na göre, ekonomik anlamda ömrünü tamamlayan, ağır hasar alma veya yıkılma riski taşıyan, bu hususlardan hepsi veya birinin tespitinin teknik incelemelerle yapılmış olmasıdır.
Riskli yapı tespiti fiyatları değişebilmektedir. Bu süreçte riskli yapı tespiti yapan kuruluşlardan destek almak gerekir. Yetkilendirilmiş onaylı firmalar arasından seçim yaptığınızdan emin olmanız durumunda genel hizmet açısından bir farklılık bulunmayacağından en uygun hizmet veren yetkilendirilmiş firmayı seçmeniz bütçenizi doğru kullanmak açısından iyi bir adım olacaktır.
Riskli yapı tespiti, malikler veya Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’na yaptırılabilir. Riskli yapı desteği bir taleptir ve öncelikle maliklerin başvurması gerekir.
Riskli yapı tespiti, kuruluşlar tarafından gerçekleştirildikten sonra raporun yeni gün içinde ilgili belediyenin tapu müdürlüğüne gönderilmektedir.
